Ô nhiễm không khí và các bệnh đường hô hấp? Biện pháp khắc phục ô nhiễm không khí.

Sự phát triển của các ngành công nghiệp cũng như tốc độ gia tăng nhanh chóng của đô thị hóa khiến cho tình trạng ô nhiễm không khí kéo theo các bệnh đường hô hấp ngày càng trở nên cấp bách.

1. Thực trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam

Theo bảng xếp hạng các thành phố có mức độ ô nhiễm không khí cao nhất thế giới ngày 31/10/2019 (Airvisual), tình trạng ô nhiễm không khí Hà Nội đứng thứ 16 còn TP. Hồ Chí Minh đứng thứ 53. Thời gian có nồng độ bụi mịn, siêu mịn cao thường là vào ban đêm và sáng sớm vì đó là các khoảng thời gian gió lặng cùng với nhiệt độ giảm hơn so với ban ngày càng làm cho không khí ô nhiễm không thể khuếch tán, duy trì ở mức cao.

Việc gia tăng mức độ ô nhiễm và hiện tượng sương mù quang hóa đã gây ra những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ của con người.

2. Ô nhiễm không khí - Nguyên nhân gây các bệnh đường hô hấp

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liên tục cảnh báo mối đe dọa từ ô nhiễm không khí tới sức khỏe con người. Nguồn gốc của tác nhân gây ô nhiễm không khí đến từ các hoạt động của con người như khí thải của các xe cơ giới, hoạt động công nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, nhiệt điện, lọc dầu, đốt rác thải công nghiệp, nông nghiệp, các hoạt động nấu ăn, sưởi ấm nhiên liệu.

Ô nhiễm không khí là sự xuất hiện của các loại bụi, bụi mịn, bụi siêu mịn hoặc các khí như CO, SO2, NO2. Các hạt bụi tồn tại trong không khí có vai trò quan trọng quyết định chất lượng bầu không khí. Các loại bụi mà mắt thường chúng ta có thể nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi có kích thước lớn. Bên cạnh đó còn có các hạt bụi mịn (nhỏ hơn 1/30 đường kính sợi tóc) thì mắt thường không thể nhìn thấy hay cảm nhận lại là tác nhân gây ra các vấn đề bệnh đường hô hấp nghiêm trọng như: các phản ứng viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, tấn công sau vào mạch máu và quả tim.

ô nhiễm không khí gây ra những bệnh lý về đường hô hấp

Ô nhiễm không khí gây ra các bệnh lý đường hô hấp

Ở trẻ em và cả người lớn, khi tiếp xúc ngắn hạn hay dài hạn với ô nhiễm không khí có thể dẫn đến giảm chức năng phổi, nhiễm trùng đường hô hấp và hen suyễn nặng hơn. Bằng chứng mới nổi cũng cho thấy ô nhiễm không khí xung quanh có thể ảnh hưởng đến bệnh đái tháo đường và sự phát triển thần kinh ở trẻ em.

Ở người lớn có sức khoẻ bình thường cũng có thể gặp các triệu chứng như kích ứng mắt, da, mũi và cổ họng; ho, khạc đờm, tức ngực, khó thở khi hít thở trong bầu không khí bị ô nhiễm. Và những triệu chứng này sẽ biến mất khi chất lượng không khí được cải thiện. Còn đối với người có sẵn bệnh phổi như hen suyễn, COPD tính có thể làm tăng các triệu chứng của bệnh như khó thở nhiều hơn kèm theo tức nặng ngực, ho nhiều hơn, thở khò khè. Các nghiên cứu cho thấy ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc bị ô nhiễm không khí cao, tần suất nhập viện do các căn nguyên về bệnh đường hô hấp và tim mạch tăng cao hơn.

3. Cải thiện chất lượng không khí - Bảo vệ sức khoẻ của chính mình

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi bụi mịn giảm 20 - 70 μg/m3 thì tỷ lệ người có nguy cơ tử vong do các bệnh liên quan đến ô nhiễm không khí cũng giảm 15%.

Để bảo vệ sức khoẻ của chính mình, mọi người nên hình thành thói quen đeo khẩu trang mỗi khi đi ra đường. Khẩu trang bằng vải cotton sẽ giúp ngăn chặn khoảng 30% các hạt bụi trong không khí. Các loại mặt nạ chuyên dụng dành cho các phẫu thuật viên sẽ ngăn chặn được khoảng 80% bụi. Bên cạnh đó, trong gia đình cần tránh khói từ bếp than, bếp củi, từ người hút thuốc lá, thuốc lào trong phòng kín, làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của các thành viên.

Bảo vệ sức khỏe của bản thân bằng cách đeo khẩu trang

Bảo vệ sức khoẻ của bản thân bằng cách đeo khẩu trang

Đối với toàn xã hội, thực hiện nghiêm chỉnh luật bảo vệ môi trường, quản lý là kiểm soát ô nhiễm không khí hay những nguồn tác nhân gây ô nhiễm môi trường bằng các biện pháp như:

• Thay thế các trang thiết bị cũ bằng trang thiết bị hiện đại;
  

• Quản lý và xử lý chặt chẽ các chất thải hay khí thải ra ngoài ngoài môi trường;
  

• Sử dụng buồng lắng bụi, lọc bụi để giảm ô nhiễm không khí;
  

• Hạn chế tối đa việc sử dụng các nguồn nhiên liệu như than đá, củi, dầu trong sản xuất hay tiêu dùng hàng ngày;

• Phòng, chống cháy rừng;

• Hạn chế đốt rơm rạ;

• Trồng nhiều cây xanh.

Nhằm duy trì, củng cố “hàng rào” bảo vệ sức khoẻ của chính mình mọi người nên:

• Tránh các hoạt động thể dục mạnh khi ở nơi bị ô nhiễm không khí, khiến phải hít thở nhanh hơn hoặc sâu như đạp xe, chạy bộ...;

• Giữ nhà cửa sạch sẽ, lau khăn ướt; trồng nhiều cây xanh xung quanh nhà, trên đường đi giúp làm sạch không khí;

• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như rau, trái cây để bảo vệ sức khỏe chung và tránh sự hình thành các gốc tự do từ không khí ô nhiễm;

• Có một chế độ ăn giàu dinh dưỡng, như rau xanh và đậu cá, thịt, trứng và sữa. Bổ sung các bữa ăn phụ với các chế phẩm giàu vitamin và khoáng chất, lợi khuẩn cần thiết cho cơ thể, nâng cao sức đề kháng, tăng cường sức khỏe.

4. Biện pháp khắc phục ô nhiễm không khí

Để cải thiện chất lượng không khí, thì cây xanh là thứ không thể thiếu, nó không những giúp cung cấp oxy, điều hòa không khí một cách tự nhiên mà cây xanh còn làm cho môi trường sống thêm dễ chịu, an toàn và trong lạnh hơn. Tuy nhiên tại các thành phố lớn, trung tâm đô thị ở nước ta hiện nay thực sự không có quá nhiều khoảng không gian xanh. Chính vì vậy mà không khí vốn đã phải chịu nhiều tác động tiêu cực từ các hoạt động sinh hoạt, sản xuất, nay lại càng trở nên ngột ngạt, không tốt hơn.

Nếu như ở trong không gian lớn chưa thực sự an toàn thì trong chính căn nhà của bạn, chính căn phòng của bạn, việc sử dụng các thiết bị lọc khí như là các loại máy lọc không khí là điều rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho bạn và các thành viên trong gia đình.

Máy lọc không khí đã gắn liền với nhu cầu làm sạch khí, nó thực sự đem lại hiệu quả, đảm nhiệm vai trò như “lá phổi” lặng lẽ lọc bụi bẩn, nấm mốc và đặc biệt các loại vi khuẩn có trong khí thở, tạo ra một không gian sống an toàn nhất.

Khi đi ra đường, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh người dân sử dụng khẩu trang khi ra đường, trong quá trình làm việc... Mặc dù vậy chất lượng cũng như tác dụng của các loại khẩu trang trên thị trường thì không đồng nhất. Nhiều loại khẩu trang vẫn để lọt vi khuẩn, bụi siêu mịn PM2.5 xâm nhập vào đường hô hấp gây bệnh, đặc biệt là ở trẻ em, người già và những người mắc các bệnh về đường hô hấp.

Lựa chọn khẩu trang có khả năng hạn chế được bụi mịn để bảo vệ cho sức khỏe

Tình trạng ô nhiễm hiện nay vẫn đang ở mức báo động, đeo khẩu trang phù hợp là việc làm cần thiết để đảm bảo sức khỏe và tránh được những tác động tiêu cực từ bụi mịn do ô nhiễm không khí. 

#nguonvinmec.com #ams #anmeishang